PxZorg - Welke methodieken van (patiënten) participatie zijn er?

Welke methodieken van (patiënten)participatie zijn er?

Bij verschillende patiëntvertegenwoordigers en bij participatie op verschillende niveaus horen ook meerdere methodieken van patiëntenparticipatie. Hieronder wat voorbeelden van methodieken per niveau.

Methodieken bij Informeren

Mondeling informeren – bijvoorbeeld over de aandoening via een een-op-een gesprek met de behandelend arts of verpleegkundige of over de rookvrije generatie via een informatiebijeenkomst.
Schriftelijk informeren - bijvoorbeeld via een folder over een aandoening, website van een patiëntenvereniging, in het huis-aan-huisblad over de fusie of over zelfregietools via app (vb. COPD coach).

Methodieken bij Consulteren

Enquête uitzetten: kan open en/of gesloten vragen bevatten - bijvoorbeeld onder opgenomen patiënten evalueren hoe het eten in het ziekenhuis bevalt.
Interviewen - bijvoorbeeld over hoe de periode na ontslag uit het ziekenhuis is beleefd en over of de zorg toen goed was.
Focusgroepdiscussie houden: dat is een soort groepsinterview – bijvoorbeeld evalueren hoe patiënten deelname aan een leefstijlprogramma ervaren hebben.
Via een e-panel - bijvoorbeeld de mening vragen over wat patiënten vinden van de bereikbaarheid van de Huisartsenpost (HAP)
Eenmalig feedback vragen op een stuk of product - bijvoorbeeld een patiënt vragen om een informatiefolder te lezen en aan te geven wat hij/zij lastig of onduidelijk vindt.

Methodieken bij Adviseren

In een klankbordgroep - bijvoorbeeld de klankbordgroep van de Zorg voor ouderenbeleidscommissie adviseert op aanvraag van de zorg voor ouderenbeleidscommissie over zorg voor mensen met dementie.
Via een adviesgroep - bijvoorbeeld in een onderzoek naar patiëntgerichte zorg is er naast de projectgroep een adviesgroep die gevraagd en ongevraagd advies kan geven.
Via een cliëntenraad - bijvoorbeeld de cliëntenraad geeft advies over wel of niet fuseren.

Methodieken Partnership

Experience-based co-design - bijvoorbeeld kankerpatiënten geven aan welke knelpunten zij ervaren hebben en denken samen met de zorgprofessionals over een oplossing na.
User centred design - bijvoorbeeld COPD patiënten ontwikkelen samen met professionals een COPD app ter ondersteuning van hun zelfregievaardigheden. De wensen van de patiënt staan hierbij centraal.
Lid projectgroep - bijvoorbeeld patiënten zijn lid van de projectgroep die het digitale patiëntenpanel opstart.
Lid werkgroep - bijvoorbeeld patiënten zijn lid van een werkgroep die een symposium over ouderenzorg organiseert.

Methodieken bij Regie

Regie over eigen behandeling hebben - bijvoorbeeld de patiënt kiest ervoor niet geopereerd te worden.
Patiëntenorganisatie die subsidie verstrekt - bijvoorbeeld de diabetesvereniging zet een call uit om een app te ontwikkelen voor zelfregie. De diabetesvereniging bepaald welk onderzoek gekozen wordt en aan welke voorwaarden het moet voldoen.
Lid stuurgroep - bijvoorbeeld participatie van een patiënt in de stuurgroep patiëntenparticipatie (die borgen beleid m.b.t. patiëntenparticipatie).
Agendasetting - bijvoorbeeld patiënten verzamelen handtekeningen zodat een bepaald punt op de agenda komt . De methodiek die je kiest is dus afhankelijk van het participatieniveau.

Welke methodiek je kiest hangt ook o.a. af van:

Het onderwerp (vb. een groepsinterview werkt niet altijd even goed bij een gevoelig onderwerp).
De situatie van de zorgvrager (vb. een patiënt met Parkinson kan misschien wel mondeling wat vragen beantwoorden maar niet schriftelijk of een palliatieve patiënt kan wel eenmalig consulteren maar de kans op uitval is groot in een langdurig project.)
De complexiteit van het onderwerp. Als het onderwerp heel complex is kan het soms makkelijker zijn om de patiënt ergens over te consulteren dan om hem in de projectgroep deel te laten deelnemen.
De voorkeur van de participant. Bij voorkeur wordt de methode samen met de participant gekozen.

Samen met de participant methodieken en niveaus bepalen.
Het participatiesepl (zie afbeelding) helpt om samen met de participant methodieken en niveaus te kiezen. Deze tool kan ook gebruikt worden als evaluatie.
Wil je meer weten over dit spel? Neem gerust contact met ons op, we leggen het graag uit.

Wil je meer weten over participatiemethodieken? Of over welke methodiek geschikt is in jouw project? Neem dan contact met ons op via info@mccpxzorg.nl.