‘Wat is betekenisvolle (patiënten)participatie?

‘Wat is betekenisvolle (patiënten)participatie?

Participatie staat voor meedoen. Patiëntenparticipatie dus voor het meedoen van patiënten. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen of evalueren van (nieuwe) zorg. Vanuit PxZorg spreken we vaak over patiëntenparticipatie, omdat het over zorgontwikkelingen en dus over patiënten gaat. Echter vinden wij het ook belang om breder te kijken en burgers (mogelijk toekomstige patiënten) te betrekken bij de ontwikkeling van zorg. Daarom gebruiken we de begrippen (patiënten)participatie en burgerparticipatie door elkaar. Daar waar burger staat kun je ook patiënt lezen en vaak ook andersom.

Wij vinden dat patiëntenparticipatie altijd betekenisvol moet zijn. Betekenisvolle patiëntenparticipatie is de burger laten participeren daar waar hij of zij waarde toevoegt en op een passende manier. Deze manier is een balans tussen belastbaarheid en toegevoegde waarde. Participatie kan in iedere context en fase van besluitvorming en beleidsontwikkeling verschillen. De volgende uitgangspunten dragen bij aan betekenisvolle participatie:

  • Burgers worden zo vroeg mogelijk betrokken bij beleid, projecten en ontwikkelingen.
  • Er participeren meerdere verschillende burgers (vb. verschillend qua leeftijd, etniciteit, geslacht, woonplaats, sociaaleconomische status en opleidingsniveau).
  • Er participeren burgers op meerdere categorieën (vb. ervaringsdeskundigen, professionele patiëntvertegenwoordigers, mantelzorgers en belangenbehartigers).
  • Er participeren burgers op meerdere niveaus (vb. consulteren, adviseren en partnerschap).
  • Er worden geschikten participatiemethode(s) ingezet.
  • De burgers voegen daadwerkelijk waarde toe en er wordt naar hen geluisterd.
  • De burgers ontvangen terugkoppeling van wat er met hun inbreng gedaan is.

Voorbeeld: Je vangt een signaal op van een zorgvrager over iets wat verbeterd moet worden. Vervolgens ga je samen met die zorgvrager aan de slag om te kijken of het bij meer zorgvragers leeft. Je neemt de vraag (in overleg met de zorgvrager geformuleerd) op in de vragenlijst die zorgvragers na hun bezoek ontvangen. Je neemt ook de vraag op of ze mee willen denken over oplossingen. Als uit de antwoorden blijkt dat het verbeterpunt door een grote groep gedragen worden nodig je zorgvragers uit om oplossingen mee te bedenken in een groepsgesprek. N.a.v. dat gesprek vorm je een team met twee zorgvragers en twee zorgprofessionals om de oplossing uit te werken en te implementeren (in de praktijk te brengen). Vervolgens evalueer je het resultaat van de verandering weer met een vragenlijst die zorgvragers na hun bezoek ontvangen. Met het team overleg je of er n.a.v. de uitkomsten nog aanpassingen gedaan moeten worden.

Wil je meer weten over betekenisvolle participatie? Neem dan contact met ons op via info@mccpxzorg.nl.